بی اعتنایی به احضاریه دادگاه در قانون

بی اعتنایی به احضاریه دادگاه در قانون، موضوعی است که در این مقاله قصد بررسی آن را داریم. پیش از این ماموران با رساندن احضاریه‌ها به مخاطب و گزارش آن به دادسرا یا دادگاه نقش مهمی در دادرسی‌ها داشتند اما با تصویب ماده 7 آیین‌نامه ارائه خدمات الکترونیک قضایی از سوی رئیس قوه‌قضاییه ابلاغ دادخواست و ضمایم آن و یا ابلاغ هرگونه قرار و دستور قضایی به مخاطبان ذیربط را به صورت الکترونیکی امکان پذیر شده است و بر این اساس در صورت عدم دسترسی به نشانی الکترونیک و شماره تلفن همراه، ابلاغ و احضار به صورت فیزیکی انجام خواهد شد.

 ماده ۶۵۵ قانون:

آیین دادرسی کیفری بیان می کند: در هر مورد که به موجب قوانین آیین دادرسی و سایر قوانین و مقررات موضوعه اعم از حقوقی و کیفری، سند، مدرک، نوشته، برگه اجراییه، اوراق رأی، امضا، اثر انگشت، ابلاغ اوراق قضایی، نشانی و مانند آن لازم باشد صورت الکترونیکی یا محتوای الکترونیکی آن حسب مورد با رعایت سازوکارهای امنیتی مذکور در مواد این قانون و تبصره های آن کافی و معتبر است.

اما آنچه در این گزارش به آن می پردازند مربوط به بی توجهی برخی شهروندان نسبت به احضاریه‎ها است به طور کلی بسیاری از شهروندان با جریان ابلاغ احضاریه و نتیجه بی اعتنایی به احضاریه دادگاه در قانون آشنا نمی باشند، احضار در واقع به حضور طلبیدن افراد برای ادای توضیحات لازم در مورد بزه مورد بحث از جانب مقام قضایی است. بنابراین هرچند هنگام بحث در خصوص احضار اغلب ذهن معطوف به احضار متهم می گردد.

در صورت صلاح دید، مقام قضایی می‌تواند شاکی، شاهد و حتی افرادی نظیر کارشناس را نیز برای تکمیل تحقیقات به حضوربطلبد.  احضارمتهم به شخصی که انجام دهنده جرم تلقی شده ولی هنوز انتصاب جرم به او محرز نگردیده، متهم نامیده می شود. پس از آنکه دلایل و مدارک جرم جمع آوری شد نوبت به تعقیب متهم می‌رسد که با احضار او شروع می‌شود. صدور دستور جلب متهم شرایطی دارد که در صورت وجود تمامی آنها این امر صورت خواهد گرفت.

1.متهم احضار شود

2.احضارنامه به متهم ابلاغ گردد

3.ابلاغ احضارنامه صحیحا صورت بگیرد

4.متهم حاضر نشود

5.متهم برای عدم حضور، عذر موجهی اعلام نکند

اصولا در برگ احضاریه، عواقب بی‌توجهی به دستور مقام قضایی، قید می‌شود. این عواقب با توجه به جایگاه شخصی که احضار می شود متفاوت خواهد بود. فردی که احضار شود، متهم شود به دلیل این که حضور پیدا نکند، معنی جلب وی می شود.  البته این موارد در قانون به این ترتیب پیش بینی شده است. ماده  178 قانون آیین دادرسی کیفری متهم مکلف است در موعد مقرر حاضر شود و اگر نتواند باید عذر موجه خود را اعلام کند.

جهات زیر عذر موجه محسوب می‌شود:

1. نرسیدن و دیر رسیدن احضاریه که مانع رسیدن می گردد
2. بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که مانع از حضور شود.
3. همسر یا یکی از نزدیکان تا درجه سوم از طبقه دوم فوت شود.
4. ابتلاء به حوادث مهم از قبیل بیماری های واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله که موجب عدم امکان تردد گردد.
5. متهم در توقیف یا حبس باشد.
6. سایر مواردی که عرفا به تشخیص بازپرس عذرموجه محسوب می شود.

تبصره:

در سایر موارد، متهم برای یک بار پیش از موعدی که تعیین گردیده، بازپرس را از علت عدم حضور خود مطلع کند و موافقت او را أخذ کند که در این مورد، بازپرس می‌تواند در صورت عدم تأخیر در تحقیقات، تا سه روز مهلت را تمدید کند.( ماده 179) متهمی که بدون عذر موجه حضور نیابد یا عذر موجه خود را اعلام نکند، به دستور بازپرس جلب می شود.

تبصره-

در صورتی که احضاریه، ابلاغ قانونی گردد و بازپرس این احتمال را بدهد که متهم از احضاریه مطلع نشده، وی را فقط برای یک بار دیگر احضار می کند.